Tàu hộ vệ Type 056 TQ có khả năng “lục soát” tàu ngầm Mỹ ở Biển Đông?
Đông Bình
(GDVN) - Bài báo cho rằng, Hải quân Trung Quốc bắt đầu trang bị thiết bị
định vị thủy âm kéo chủ/bị động, tăng cường khả năng săn ngầm đối phó
Mỹ ở Biển Đông.
 |
Tàu hộ vệ hạng nhẹ Type 056 Trung Quốc (ảnh tư liệu minh họa) |
Tờ "Bắc Kinh buổi sớm"
(morningpost.com.cn) dẫn các nguồn tin cho biết, cách đây không lâu,
thuyền trưởng tàu ngầm hạt nhân trang bị tên lửa hành trình USS Michigan
lớp Ohio, Benjamin Pearson đã công khai nói với phóng viên rằng: "Chúng
tôi đã thực hiện nhiệm vụ ở biển Hoa Đông, Biển Đông và biển
Philippines.
Những khu vực này giống như ‘sân sau
lớn’ của chúng tôi. Ngoài Singapore, chúng tôi cũng đã đến thăm
Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc và Philippines, những điều này đã cho thấy
sứ mệnh và hành trình của chúng tôi cực kỳ rộng lớn".
Theo đáp trả của bài báo TQ, trong thời
điểm tình hình biển Hoa Đông, Biển Đông căng thẳng (nhưng Trung Quốc cứ
nói là cơ bản ổn định), Benjamin Pearson phát biểu như vậy là "nói năng
lỗ mãng", "tùy tiện".
Tàu ngầm hạt nhân Mỹ có tính năng chạy
êm tốt nhất thế giới, trong khi đó, công nghệ săn ngầm của Hải quân
Trung Quốc còn tương đối lạc hậu, vẫn chưa xây dựng được hệ thống săn
ngầm, phòng thủ tàu ngầm có hiệu quả.
Nhưng, theo bài báo, tình hình nhanh
chóng thay đổi, gần đây, tàu hộ vệ hạng nhẹ Type 056 thứ 16 của Trung
Quốc đã sơn số hiệu 594, sắp đưa vào hoạt động.
Khác với các tàu hộ vệ Type 056 trước
đó, đuôi tàu 594 đã tăng thêm một lỗ hình chữ nhật có kích thước lớn, từ
hình ảnh có thể thấy trong lỗ này còn lắp một bộ thiết bị thu - thả,
điều này có nghĩa là tàu 594 đã trang bị thiết bị định vị thủy âm kéo
chủ động/bị động, khả năng săn ngầm sẽ được tăng cường.
Thiết bị định vị thủy âm kéo chủ/bị động
là loại thiết bị định vị thủy âm mới nhất xuất hiện những năm gần đây.
Nó hoạt động ở tần số thấp, có cự ly dò tìm xa, có thể đối phó hiệu quả
với tàu ngầm chạy êm.
 |
Tàu hộ vệ hạng nhẹ Type 056 Trung Quốc |
Sau
Chiến tranh thế giới lần thứ hai, các nước đã đầu tư nhiều nguồn lực cho
khả năng chạy êm của tàu ngầm và đã giành được một loạt đột phá, trong
đó có cải thiện thiết kế động cơ và hình dáng tàu ngầm, sử dụng vật liệu
hấp thu âm thanh, bề mặt tàu ngầm đặt gạch giảm âm, sử dụng công nghệ
đẩy điện và bơm, đã làm giảm hiệu quả tiếng ồn của tàu ngầm.
Thông qua sử dụng các biện pháp trên,
tàu ngầm chạy êm hiện đại đã giảm mạnh tiếng ồn so với tàu ngầm truyền
thống, ở một số băng tần đã đạt hoặc tiếp cận tiếng ồn của biển, từ đó
đã giảm mạnh hiệu quả dò tìm của thiết bị định vị thủy âm.
Hiện nay, chỉ dựa vào thiết bị định vị
thủy âm bị động đã khó có thể dò được tàu ngầm chạy êm hiện đại, ở khu
vực biển có bối cảnh phức tạp như vùng nước nông và duyên hải càng là
như vậy.
Sau thập niên 90 của thế kỷ trước, Hải
quân Mỹ và các nước phương Tây bắt đầu coi trọng đối phó tàu ngầm thông
thường chạy êm hiện đại trong điều kiện bối cảnh phức tạp của duyên hải,
sự phát triển của thiết bị định vị thủy âm tần số thấp được các nước
phổ biến coi trọng.
Sở dĩ coi trọng thiết bị định vị thủy âm
chủ động tần số thấp là do công nghệ chạy êm của tàu ngầm hiện nay có
hiệu quả tương đối tốt, nhưng còn tương đối có hạn về khả năng ngăn chặn
tiếng ồn ở tần số thấp.
Hiện nay, một biện pháp giảm tiếng ồn
tương đối quan trọng của tàu ngầm chính là đặt gạch giảm âm, nhưng việc
ngăn chặn và loại bỏ tiếng ồn chủ yếu tập trung ở băng tần trung và cao,
hiệu quả đối với băng tần thấp hoàn toàn không lý tưởng, sóng âm tần số
thấp có thể xuyên qua gạch giảm âm của tàu ngầm, xâm nhập vỏ chịu áp
của tàu ngầm, như vậy có thể dò được tàu ngầm.
 |
Tàu ngầm hạt nhân tấn công lớp Virginia Hải quân Mỹ (ảnh tư liệu minh họa) |
Ngoài ra, sự tản xạ tần số thấp của vỏ
trong và sườn tàu ngầm cùng với tiếng dội kèm theo sẽ làm tăng cường độ
tín hiệu của tàu ngầm, từ đó tăng khả năng dò tìm của thiết bị định vị
thủy âm, do vị trí và hình dáng vỏ trong, sườn tàu ngầm khác nhau, nếu
dò được những đặc điểm này thì có thể giúp nhận dạng mục tiêu.
Trong tình hình này, sự phối hợp giữa
thiết bị định vị thủy âm chủ động/bị động sẽ là trang bị chính để đối
phó tàu ngầm chạy êm trong thế kỷ mới.
Anh là quốc gia đầu tiên nghiên cứu chế
tạo thiết bị định vị thủy âm kéo chủ động hiện nay, vào đầu thập niên
1990 đã nghiên cứu chế tạo thành công thiết bị định vị thủy âm chủ động
ATAS, sử dụng cho tàu chiến mặt nước.
Trong tình hình gió biển cấp 6, tốc độ
kéo 20 hải lý/giờ, cự ly dò tìm chủ động điển hình của ATAS còn có thể
đạt khoảng 15 hải lý.
Sau ATAS, các nước phương Tây khác cũng
đã phát triển hệ thống thiết bị định vị thủy âm kéo chủ/bị động để nâng
cao khả năng dò tìm tàu ngầm chạy êm mới cho tàu chiến mặt nước, chúng
phần lớn áp dụng kết cấu tương tự ATAS.
Công nghệ săn ngầm của TQ lạc hậu so với tàu ngầm Mỹ, Nhật
Từ thập niên 1990 đến nay, cùng với sự
thay đổi của tình hình quốc tế, môi trường quốc tế của Trung Quốc đã có
sự thay đổi căn bản, mối đe dọa dưới biển có xu thế tăng nhanh. Nhìn vào
môi trường xung quanh, Trung Quốc đang đối mặt với mối đe dọa tàu ngầm
hạt nhân và tàu ngầm thông thường tiên tiến nhất hiện nay.
 |
Tàu ngầm thông thường AIP lớp Soryu của Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản (ảnh tư liệu minh họa) |
Tàu ngầm thông thường thế hệ mới lấy lớp
Soryu làm đại diện đã áp dụng công nghệ AIP, có thể tuần tra dưới biển
thời gian dài, đã sử dụng một loạt công nghệ như gạch giảm âm, tính năng
chạy êm tốt, trang bị thiết bị định vị thủy âm tổng hợp, tính năng dò
tìm tốt, trang bị các vũ khí như ngư lôi, tên lửa chống hạm tiên tiến,
có khả năng tấn công tương đối mạnh.
Điều cần đặc biệt chỉ ra là, vùng biển
gần (duyên hải) không còn là độc quyền của tàu ngầm thông thường, tàu
ngầm hạt nhân thế hệ mới mà đại diện là tàu ngầm hạt nhân lớp Virginia
có khả năng “biển gần” tương đối tốt, so với tàu ngầm thông thường, khả
năng lặn liên tục, khả năng dò tìm và khả năng tấn công của nó mạnh hơn,
vì vậy càng khó đối phó.
Theo tuyên truyền của bài báo, trong
tình hình săn ngầm nghiêm trọng, Hải quân Trung Quốc bắt đầu ra sức nỗ
lực trên phương diện săn ngầm, nhất là hệ thống dò tìm thế hệ mới với
đại diện là thiết bị định vị thủy âm kéo bị động tần số thấp H/SJG-206,
cải thiện rõ rệt khả năng săn ngầm của Hải quân Trung Quốc.
Nhưng, do sự tiến bộ đáng kể của công
nghệ giảm tiếng ồn, tiếng ồn khi chạy tốc độ thấp của tàu ngầm thông
thường tiên tiến hiện đại, tàu ngầm hạt nhân phần lớn có băng tần đã đạt
hoặc tiếp cận được tiếng ồn của biển, thiết bị định vị thủy âm kéo bị
động tần số thấp cũng khó dò tìm có hiệu quả các tàu ngầm như lớp Soryu,
lớp Virginia.
Khả năng tác chiến săn ngầm của tàu hộ
vệ Type 054 trang bị thiết bị định vị thủy âm H/SJG-206 khi vừa đưa vào
hoạt động đã lạc hậu. Trên thực tế, thiết bị định vị thủy âm kéo bị động
tần số thấp H/SJG-206 cũng là trang bị tìm kiếm tàu ngầm chính của tàu
khu trục Type 052B, 052C của Quân đội Trung Quốc.
Sự phát triển thiết bị săn ngầm trước
đây của Hải quân Trung Quốc không theo kịp mức độ giảm tiếng ồn của tàu
ngầm tiên tiến Mỹ-Nhật, đây chính là nguyên nhân thuyền trưởng tàu ngầm
hạt nhân Quân đội Mỹ cho rằng biển Hoa Đông, Biển Đông như “sân sau
lớn”.
 |
Tàu ngầm thông thường lớp Kilo - "lỗ đen đại dương" (ảnh tư liệu minh họa)
|
Theo bài
báo, trải qua nỗ lực nhiều năm, hiện nay, tàu hộ vệ hạng nhẹ Type 056
mới nhất Trung Quốc đã trang bị thiết bị định vị thủy âm kéo chủ/bị
động, đánh dấu trình độ công nghệ săn ngầm của Hải quân Trung Quốc đuổi
kịp trình độ tiên tiến quốc tế, có lợi cho cải thiện tình hình săn ngầm
nghiêm trọng.
Đặc biệt là trên hướng Biển Đông, cùng
với việc tàu ngầm hạt nhân tên lửa chiến lược Type 094 Trung Quốc bắt
đầu trực ban sẵn sàng chiến đấu, vì vậy, bảo vệ những tàu ngầm hạt nhân
tên lửa chiến lược này là nhiệm vụ tác chiến quan trọng của Quân đội
Trung Quốc trong đó có Hải quân, có thể bảo đảm cho bảo vệ cho cái mà
Bắc King vẫn cố gọi là “an ninh và quyền lợi quốc gia” của Trung Quốc.
Hiện nay, tàu ngầm hạt nhân tấn công
tiên tiến của Quân đội Mỹ là mối đe dọa chủ yếu của tàu ngầm hạt nhân
tên lửa chiến lược của Trung Quốc. Vì vậy, đối với Hải quân Trung Quốc,
một là phải bảo đảm an toàn dưới biển cho đường đi của tàu ngầm hạt nhân
tên lửa chiến lược và căn cứ tàu ngầm hạt nhân, từ căn cứ tàu ngầm Á
Long, Tam Á còn phải trải qua khoảng 200 km mới có thể xâm nhập vùng
nước sâu ở lòng chảo giữa Biển Đông.
Hai là kiểm soát tuyến đường quan trọng,
then chốt, có thể kịp thời phát hiện và đánh chặn tàu ngầm hạt nhân tấn
công đối phương xâm nhập Biển Đông. Nếu tàu ngầm hạt nhân tấn công đối
phương xuất phát từ Guam, xâm nhập Biển Đông thì eo biển Bashi là tuyến
đường quan trọng, then chốt.
 |
Tàu hộ vệ Vận Thành số hiệu 571 Type 054 Hạm đội Nam Hải, Hải quân Trung Quốc (ảnh tư liệu minh họa) |
Nhìn vào tác chiến tàu ngầm thời kỳ
Chiến tranh Lạnh, thông thường nếu đối phương áp dụng hành động săn ngầm
mang tính tấn công, sẽ cử một tàu ngầm hạt nhân tấn công tiến hành theo
dõi xung quanh tàu ngầm đối phương, tiến hành theo dõi và bám theo tàu
ngầm hạt nhân tên lửa chiến lược của đối phương khi nó xuất phát và quay
trở về; ngoài ra một chiếc triển khai thiết bị định vị thủy âm kéo ở
khu vực có cự ly 100-150 hải lý để dò tìm, tiến hành thăm dò và đánh
chặn tiếp theo đối với tàu ngầm hạt nhân tên lửa chiến lược.
Đối với tàu ngầm hạt nhân tấn công chạy
êm tiên tiến, dựa vào thiết bị định vị thủy âm ở vỏ tàu thông thường đã
khó mà có được khả năng dò tìm khả quan, cần thiết bị định vị thủy âm
kéo, thậm chí thiết bị định vị kéo chủ/bị động mới có thể có được hiệu
quả tương đối tốt.
Sau khi tàu hộ vệ Type 056 Hải quân
Trung Quốc trang bị thiết bị định vị thủy âm kéo tần số thấp chủ/bị
động, nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của nó ở Biển Đông là tiến hành theo
dõi định kỳ xung quanh tuyến đường của tàu ngầm tên lửa chiến lược Trung
Quốc, nếu phát hiện mục tiêu lạ dưới biển thì lập tức tiến hành theo
dõi và xua đuổi.
Ngoài ra còn có hình ảnh cho thấy, ít
nhất 1 tàu hộ vệ Type 054 bắt đầu lắp thiết bị định vị thủy âm tần số
thấp chủ/bị động, cũng tăng thêm lỗ hình chữ nhật ở đuôi tàu như tàu
594.
Điều này cho thấy Hải quân Trung Quốc
đang đẩy nhanh nâng cao khả năng tác chiến săn ngầm, có thể dự kiến,
thiết bị định vị thủy âm kéo tần số thấp chủ/bị động cũng sẽ nhanh chóng
trang bị cho tàu khu trục Type 052.
 |
Tàu khu trục tên lửa Côn Minh Type 052D, Hạm đội Nam Hải, Hải quân Trung Quốc (ảnh tư liệu minh họa) |
Cuối cùng, theo báo Trung Quốc, săn ngầm
là một công trình hệ thống mang tính tổng hợp, cũng là nhiệm vụ khó
khăn nhất của hải quân hiện đại, trang bị thiết bị định vị thủy âm kéo
chủ/bị động chỉ là một khâu tương đối quan trọng.
Đối với Hải quân Trung Quốc, muốn nâng
cao toàn diện khả năng dò tìm săn ngầm, còn cần bố trí các thiết bị định
vị thủy âm đáy biển, nâng cao khả năng theo dõi lâu dài mục tiêu ngầm,
đẩy nhanh nghiên cứu chế tạo máy bay cánh cố định, máy bay trực thăng
săn ngầm tiên tiến hơn.