Trung Quốc “khó lường” khiến các nước Châu Á chạy đua vũ trang?

Lê Hằng

BizLIVE -Một nhà nghiên cứu tại Australia cho rằng thái độ "khó lường" của chính quyền Bắc Kinh về vấn đề Biển Đông đã gây ra một cuộc chạy đua vũ trang ở châu Á, theo VOA.

Mỹ vừa có tuyên bố rằng các yêu sách của Trung Quốc về đường 9 đoạn là không phù hợp với luật pháp hải dương quốc tế. Ảnh minh họa VOA

Bà Linda Jakobson, một nhà nghiên cứu độc lập và là một học giả tại Viện nghiên cứu chính sách quốc tế Lowy ở Sydney, cho rằng các chính sách không đồng nhất của Trung Quốc về vấn đề biển Đông, dưới tác động của nhiều yếu tố, đã làm các quốc gia láng giềng lo ngại.

Tác giả của nghiên cứu dài hơn 50 trang về chính sách an ninh hàng hải của Trung Quốc cho biết:

“Tôi nghĩ một trong những vấn đề lớn nhất hiện nay là nhiều quốc gia thấy sự khó lường của Bắc Kinh và tự hỏi Trung Quốc sẽ làm gì với sức mạnh ngày càng lớn của mình. Điều này đã dẫn tới lo ngại, và các quốc gia trong vòng ảnh hưởng của Trung Quốc đang chi nhiều tiền hơn để vũ trang so với nếu họ không cảm thấy bất an vì Trung Quốc”.

Các dự án lấp biển, các cuộc đối đầu với tàu bè nước ngoài và các hoạt động thăm dò dầu khí đã khiến các quốc gia khác cũng tuyên bố chủ quyền ở biển Đông lên tiếng phản đối.

Hồi tháng Ba vừa qua, các tàu tuần duyên của Trung Quốc đã chặn Philippines, không cho tiếp tế một tàu hải quân của nước này ở vùng biển Đông.

Hai tháng sau đó, chính quyền Bắc Kinh đã đưa một giàn khoan dầu vào vùng mà Việt Nam coi là thềm lục địa của mình, dẫn tới một cuộc đối đầu căng thẳng giữa đôi bên trong nhiều tuần lễ.

Theo bà Jakobson, các tác nhân khác nhau ở Trung Quốc như các nhóm lợi ích, quân đội giải phóng nhân dân, các chính quyền địa phương, các cơ quan thực thi pháp luật, các công ty khai thác tài nguyên cũng như các ngư dân đều tìm cách đẩy mạnh các quyền lợi của mình thông qua việc thúc đẩy chính phủ có các chính sách mạnh mẽ để bảo vệ chủ quyền lãnh hải.

“Họ nắm mọi cơ hội để thuyết phục chính phủ thông qua các dự án lấn biển, trang bị các tàu tuần tra lớn, cũng như các công cụ pháp lý để củng cố các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc”, bà Jakobson viết trong bản nghiên cứu của mình.

Trong khi tinh thần dân tộc chủ nghĩa dâng cao, theo nhà nghiên cứu độc lập, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình “không thể bác bỏ các hành động nhân danh bảo vệ chủ quyền của Trung Quốc”.

Bà Jakobson nói: “Hiện nay, tại Trung Quốc, có rất nhiều nhóm có đặc quyền muốn thấy chính phủ nước này mạnh mẽ trước các quốc gia khác. Nhìn chung, hiện ở Trung Quốc người ta muốn thấy nước này tỏ ra ít phục tùng hơn trước Mỹ, Nhật Bản hay bất kỳ nước nào khác. Tôi cho rằng xu hướng dân tộc chủ nghĩa này đã dẫn tới thái độ khó đoán định của Trung Quốc trong lĩnh vực an ninh hàng hải”.

LÊ HẰNG