Trung Quốc di chuyển giàn khoan Hải Dương 981

Trung Quốc di chuyển giàn khoan Hải Dương 981 về đảo Hải Nam

7h sáng 16/7, giàn khoan Hải Dương 981 cùng toàn bộ tàu hộ tống đã di chuyển khỏi vị trí cũ khoảng 37 hải lý, về phía đảo Hải Nam.

Trao đổi với VnExpress sáng 16/7, Tư lệnh Cảnh sát biển, Thiếu tướng Nguyễn Quang Đạm cho biết, giàn khoan Hải Dương 981 đang di chuyển với vận tốc trên 4 hải lý mỗi giờ. 

"Để đưa giàn khoan đến được đảo Hải Nam, Trung Quốc phải mất khoảng 2 ngày di chuyển", tướng Đạm nói.

Giàn khoan Hải Dương 981 mà Trung Quốc hạ đặt trái phép trong vùng biển của Việt Nam. Ảnh: Nguyễn Đông.

Tối qua, sau 75 ngày hạ đặt trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, Trung Quốc tuyên bố rút giàn khoan Hải Dương 981 khỏi khu vực biển gần đảo Tri Tôn thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam. Quan sát trên thực địa cuối ngày 15/7, Cảnh sát biển phát hiện giàn khoan này di chuyển được khoảng 8 hải lý.

Lực lượng Kiểm ngư cũng ghi nhận, giàn khoan cùng các tàu hộ tống có dấu hiệu dịch chuyển lúc 21h ngày 15/7, về phía đảo Hải Nam (Trung Quốc). 

9h sáng nay, giàn khoan ở cách vị trí cũ là khoảng 30 - 40 hải lý theo hướng giữa bắc và tây tây bắc về phía đảo Hải Nam - ông Hà Lê, Cục phó Kiểm ngư nói.

Theo ông Lê, Trung Quốc đã rút hết toàn bộ tàu. Các tàu cá Việt Nam cũng được đưa vào bờ tránh bão. "Chúng tôi đang tính đến phương án đưa tàu kiểm ngư vào bờ. Với điều kiện như hiện nay thì khoảng 10-12 tiếng lực lượng kiểm ngư có thể vào đất liền", ông Hà Lê cho hay.

"Cơn bão Thần Sấm đang vào biển Đông có thể là một trong những nguyên nhân khiến Trung Quốc rút giàn khoan", Tư lệnh Cảnh sát biển nhận định và cho biết: "Lực lượng thực thi pháp luật Việt Nam vẫn theo dõi mọi hoạt động của giàn khoan, bảo vệ vùng biển, vùng đặc quyền kinh tế của Tổ quốc. Đồng thời lên kế hoạch tránh bão".

Còn Cục phó Kiểm ngư cho rằng, chưa thể khẳng định bão là nguyên nhân chính, vì không loại trừ khả năng họ đã hoàn thành việc thu thập và thăm dò dầu khí. 

Việc Trung Quốc điều giàn khoan 981 ra Biển Đông xâm phạm quyền chủ quyền của Việt Nam và gây trở ngại cho tiến trình đàm phán giải quyết tranh chấp. Ảnh: China News.

Xinhua tối qua đưa tin, giàn khoan Hải Dương 981 ngừng hoạt động sau khi khoan hai giếng và phát hiện dấu hiệu có dầu khí. Nó sẽ được di chuyển về địa điểm của dự án mang tên Hainan Lingshui (Lăng Thủy). Hiện chưa rõ vị trí tiếp theo mà Hải Dương 981 sẽ định vị. Lingshui là một vùng nằm ở phía nam đảo Hải Nam.

Công ty dầu khí quốc gia Trung Quốc không nói rõ trữ lượng ước tính, chỉ cho biết sẽ "đánh giá các số liệu thu được và quyết định các bước tiếp theo".

Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm nay phát thông cáo xác nhận việc giàn khoan Hải Dương 981 hoàn tất hoạt động khoan gần quần đảo Hoàng Sa. "Các công ty liên quan sẽ cân nhắc về các kế hoạch làm việc cho bước tiếp theo", Reuters dẫn lời cơ quan này tuyên bố.

Theo New York Times, nước này cũng tuyên bố không nên coi việc di chuyển giàn khoan là một sự rút lui và ngang ngược cho rằng quần đảo Hoàng Sa là "lãnh thổ không thể tách rời" của Trung Quốc và giàn khoan đang hoạt động tại "vùng biển không có tranh chấp" quanh các quần đảo. 

Vị trí huyện Lăng Thủy trên bản đồ Hải Nam. Ảnh: 163.com

Bão Rammasun, tiếng Thái có nghĩa "Thần Sấm", được cho là mạnh nhất kể từ siêu bão Haiyan hồi năm ngoái, với cường độ gió giật 150 km/h, đổ bộ vào đảo Luzon (Philippines) chiều tối 15/7 khiến hàng chục nghìn người phải sơ tán và Manila báo động đỏ. Đường đi của Thần Sấm được dự báo sẽ sượt qua vùng biển Hoàng Sa.

Giáo sư Carl Thayer, chuyên gia nổi tiếng về Biển Đông, công tác tại Học viện Quốc phòng Australia, từng bình luận trên VnExpress rằng Trung Quốc sẽ rút giàn khoan dầu về nước trong hoặc trước ngày 15/8 tới để tránh mùa bão lớn trên biển.

"Các cơn bão sẽ đem lại cơ hội cho Trung Quốc xuống thang", ông nhận định.

Hoàng Thùy - Trọng Giáp - Hương Thu